مریخ نورد پشتکار در جمع آوری نمونه با چالش روبرو شد - لنجان بلاگ

روز چهارشنبه 29 دسامبر (روز 306 مریخی مأموریت) مریخ نورد پشتکار (Perseverance) با پیروزیت یک نمونه از سنگ های مریخ استخراج کرد. داده هایی که پس از نمونه برداری به زمین فرستاده شدند، نشان می دهند که این عملیات نمونه برداری به خوبی صورت گرفته است.

هنگام انتقال ظرف حاوی نمونه به چرخ نمونه گیری که لوله ها را می گیرد و به سخت افزار پردازش نمونه داخل کاوشگر می فرستد، حسگرها یک ناهنجاری را نشان دادند. بنابراین مریخ نورد طبق فرایند طراحی مأموریت پیش رفت؛ عملیات ذخیره سازی نمونه ها را متوقف کرد و برای ادامه با مرکز کنترل زمینی تماس گرفت.

این ششمین بار در تاریخ بشر است که یک نمونه از یک سنگ، در سیاره ای به جز زمین برداشت می گردد، بنابراین زمانی که اتفاقی غیرعادی در مأموریت دیده می گردد، برای آنالیز آنچه در جریان است، فرآیند آهسته تر پیش می رود.

این ناهنجاری در طول انداختن هسته حفاری شده (Coring Bit Dropoff) روی داد. یعنی هنگامی که لوله نمونه برداری و نمونه تازه حفاری شده داخل آن، از مته چکشی که در انتهای بازوی رباتیک قرار گرفته، به ظرف یا چرخ نمونه گیری که روی شاسی مریخ نورد قرار گرفته است، راهنمایی می شوند.

در زمان پردازش نمونه سنگ های قبلی، پیش از اینکه حسگرها به ثبت نوع مقاومت لازم هنگام نخستین تماس با ساختار چرخ نمونه گیری بپردازند، هسته نمونه 13.1 سانتی متر انتقال داده می شد. این بار اما در اطراف حسگر، مقاومتی بسیار بالاتر از حد معمول و در حدود 1 سانتی متر زودتر از حد انتظار تشخیص داده شد.

تیم مأموریت برای اطمینان از درک صحیح این ناهنجاری، داده ها و تصاویر بیشتری از مریخ نورد درخواست کرد. اما با توجه به اینکه فعالیت های مریخ نورد هم اکنون به وسیله مجموعه ای محدود از روزهای مریخی انجام می گردد و در ارسال و دریافت داده ها تأخیر وجود دارد، دریافت داده های تشخیصی اضافی لازم برای درک این ناهنجاری حدود یک هفته زمان برد. در نهایت با استفاده این داده های تازه، فرمانی برای برداشتن مته و لوله نمونه از چرخ نمونه گیری و آزاد کردن بازوی رباتیک فرستاده شد. طی این فعالیت ها یک سری تصاویر سخت افزاری تازه هم تهیه شد.

این عملیات در 6 ژانویه 2022 (16 دی 1400) انجام و اوایل روز بعد داده های آن به زمین ارسال شد. این تازه ترین تصاویر رسیده تأیید می نمایند که در داخل چرخ نمونه گیری، چند تکه از بقایای نمونه برداری به میزان سنگ ریزه وجود دارد. تیم مأموریت اطمینان دارد که اینها تکه هایی از سنگ هسته دار هستند که در زمان انداختن نمونه در لوله، از آن بیرون ریخته اند و حالا از قرارگیری کامل در چرخ نمونه گیری جلوگیری می نمایند.

اگرچه طراحان چرخ نمونه گیری، در فرایند طراحی این ابزار، توانایی ادامه عملیات با وجود این سنگ ریزه ها را هم درنظر گرفته اند اما این نخستین باری است که تیم مأموریت واقعا با چنین مسئله ای روبرو می گردد و باید زمان لازم برای اطمینان از پاکسازی و خروج این سنگ ریزه ها را به صورت کنترل شده و منظم داشته باشد، بنابراین تیم به ارزیابی داده ها ادامه خواهد داد.

هنگامی که یک چالش مهندسی صدها میلیون کیلومتر دورتر روی می دهد (هم اکنون مریخ حدود 346 میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد) احتیاج به صبر و آنالیز دقیق شرایط خواهد بود. مأموریت پشتکار پیش از این هم با چالش هایی روبرو بوده اما هر بار با آنالیز دقیق تیم زمینی، پیروز به گذر از آن شده است.

عکس کاور: نمای نزدیک به وسیله ابزار واتسون از سنگریزه های به جای مانده در ظرف نمونه گیری

Credit: NASA/JPL-Caltech/MSSS

منابع: CNet, SciTechDaily, Engadget