مسائل بچه ها باهوش چیست؛ چگونه آن ها را برطرف کنیم؟
به گزارش لنجان بلاگ، تربیت بچه ها باهوش و بااستعداد هم جالب و هم چالش برانگیز است. این بچه ها کنجکاو، مشتاق یادگیری و پر از ایده هستند، اما در عین حال ممکن است به علت روبه رو شدن با چالش های منحصر به فرد باعث سردرگمی والدین شوند. از این رو، مهم است که مسائل بچه ها باهوش را بشناسید و با نحوه رفع کردن آن ها آشنا شوید. شما به عنوان پدر و مادر می توانید منبع آرامش و اطمینان باشید، به خصوص زمانی که فرزندتان احساس آسیب پذیری و ناامنی می نماید و دچار مشکل می گردد.
مسائل بچه ها باهوش و بااستعداد چیست؟
یک کودک تیزهوش ممکن است شباهت زیادی با سایر بچه ها هم سن و سال خود نداشته باشد که این موضوع می تواند دوست یابی را سخت کند. این بچه ها محتمل است در دوران نوجوانی هوش خود را پنهان نمایند تا با سایر هم سن و سال های خود سازگار شوند.
بچه ها تیزهوش ممکن است در کلاس درس خسته و کسل شوند، به خصوص زمانی که مطالب را از قبل می دانند. این موضوع باعث می گردد از انجام تکالیف مدرسه اجتناب نمایند یا رفتار نادرستی از خود نشان دهند. به علاوه، به چالش های رفتاری مانند امتناع از رفتن به مدرسه، بدخلقی و حواس پرتی منجر می گردد. بچه ها تیزهوش احتمالا پیروی از قوانین را چالش برانگیز می دانند، به ویژه اگر ایده های زیادی داشته باشند یا بخواهند راه چاره های خلاقانه ارائه دهند.
تحقیقات نشان داده اند که بچه ها تیزهوش در مقایسه با همسالان خود، احتیاجهای اجتماعی و عاطفی متفاوتی دارند. برای مثال، بیشتر از آن ها دچار انزوا می شوند. این چالش ها به وسیله والدین و معلم هایی که احتیاجهای متفاوت بچه ها بااستعداد را تشخیص نمی دهند و انتظار زیادی از آن ها دارند، تشدید می شوند. به گفته کارشناسان، مسائل رفتاری بچه ها باهوش به نحوه نگاه والدین به فرزندشان و سبک تربیتی آن ها بستگی دارد. وقتی به کودک گفته می گردد که استثنایی است یا به مدارس خاص فرستاده می گردد، او تحت فشار قرار می گیرد و احساس می نماید که از دیگران جدا است.
بچه ها باهوش کوشش می نمایند خواسته های اطرافیان را برآورده نمایند و والدین خود را راضی نگه دارند. اما ممکن است مسائلی مانند اضطراب، گوشه گیری، عزت نفس پایین و کمال گرایی بیش از حد را تجربه نمایند. علاوه بر این، بر اساس تحقیقات، بچه ها تیزهوش اغلب بر این باورند که توانایی های اجتماعی و سلامت جسمی آن ها نسبت به همسالان شان بدتر است.
چرا بچه ها باهوش دچار مسائل رفتاری و عاطفی می شوند؟
بچه ها تیزهوش می توانند مفاهیم را به سرعت درک نمایند، شبیه بزرگسالان صحبت نمایند و برای برطرف مسائل راه چاره های خلاقانه ارائه دهند. بنابراین، والدین اغلب از اینکه می بینند فرزندشان دچار مسائل رفتاری است شگفت زده می شوند. در بیشتر موارد، این مسائل به دلایل زیر ایجاد می شوند:
1. ناهماهنگی در رشد
بچه ها تیزهوش از مهارت های فکری پیشرفته ای برخوردار هستند که به آن ها اجازه می دهد مسائل پیچیده را حل نمایند. اما مهارت های اجتماعی و عاطفی همیشه همگام با هوش رشد نمی نمایند. از نظر اجتماعی و عاطفی، این بچه ها با سرعتی مشابه سایر همسالان خود و حتی کندتر از آن ها رشد می نمایند.
بچه ها تیزهوش ممکن است قادر به درک مفاهیم انتزاعی باشند، اما نتوانند از نظر احساسی با آن ها کنار بیایند. این موضوع می تواند به نگرانی های شدید درباره مرگ، آینده و… منجر گردد. این بچه ها به علت توانایی بالا در درک مفاهیم به راحتی تحت تاثیر قرار می گیرند. به عنوان مثال، ممکن است کودک تیزهوش تمام آثار و نتایج طلاق را درک کند و به همین علت دچار اضطراب گردد، در حالی که یک کودک معمولی احتمالا راحت تر این پدیده را می پذیرد.
از سوی دیگر، رشد جسمی بچه ها تیزهوش متناسب با سن آن ها است. آن ها ممکن است تصور نمایند که قادر به انجام فعالیت های ورزشی سخت هستند، اما تا سنین بالاتر به این مهارت دست پیدا ننمایند. این می تواند به ناامیدی شدید منجر گردد.
علاوه بر این، یک کودک تیزهوش می تواند با بزرگسالان درباره موضوعات پیچیده مانند تغییر آب و هوا و… صحبت کند و یک دقیقه بعد به علت اینکه خواهر یا برادرش اسباب بازی مورد علاقه او را گرفته است زیر گریه بزند. این موضوع ممکن است بزرگسالان را سردرگم کند و باعث گردد به رفتار کودک واکنش بیش از حد نشان دهند.
2. توانایی زیاد در کلام و استدلال
بچه ها تیزهوش در مقایسه با سایر همسالان خود توانایی بیشتری در خواندن، صحبت کردن و حتی استدلال کردن دارند. اما این توانایی ها می توانند از جهات مختلف چالش برانگیز باشند و به احساس ناامنی منجر شوند. چرا که این بچه ها به علت کم سن و سال بودن هنوز به هدایت و مشخص حد و مرز احتیاج دارند و از توانایی عاطفی برای تصمیم گیری یا برعهده گرفتن مسئولیت ها برخوردار نیستند.
علاوه بر این، استفاده از واژگان پیچیده می تواند سایر بچه ها را دچار سوء تفاهم کند. این موضوع باعث می گردد بچه ها باهوش احساس حقارت و طرد شدن نمایند و درنتیجه ترجیح دهند با بچه ها بزرگ تر از خود و بزرگسالان ارتباط داشته باشند.
3. کمال گرایی
کما ل گرایی هم یکی از دلایل مسائل بچه ها باهوش است. گاهی اوقات، داشتن مهارت های پیشرفته توقعات غیرمنطقی ایجاد می نماید. برای مثال، برخی از بچه ها بااستعداد کمال گرا می شوند و انتظار دارند که در هر آزمونی نمرات عالی کسب نمایند یا قادر به انجام هر کاری باشند. کمال گرایی به نوبه خود به ترس از شکست منجر می گردد و کودک بااستعداد را از امتحان کردن چیزهای تازه باز می دارد.
4. حساسیت های عاطفی
استعداد توانایی بچه ها را در تخیل و مشاهده کردن افزایش می دهد. برای مثال، محتمل است یک کودک بااستعداد خجالتی به نظر برسد، چون تا همه پیامدها را در نظر نگیرد از حضور در موقعیت های تازه اجتناب می نماید. علاوه بر این، ممکن است قبل از پاسخگویی به سوالات یا پیشنهاد یاری به دیگران احتیاج داشته باشد که از جزئیات موضوع کاملا مطلع گردد.
حساسیت شدید باعث می گردد بچه ها بااستعداد هر انتقاد یا هر خشمی را به خود بگیرند یا درباره موضوعاتی مثل جنگ، آلودگی، خشونت و بی عدالتی همیشه نگران باشند. در صورتی که بچه ها بیش از حد با این مسائل درگیر شوند، گوشه گیر یا حتی افسرده می شوند.
چگونه می توان به بچه ها باهوش یاری کرد؟
تربیت یک کودک بااستعداد مستلزم درک دقیق توانایی ها و علایق او و بعلاوه احتیاجمند شناخت چالش های منحصر به فردی است که با آن ها روبه رو می گردد. به عبارت دیگر، شما باید فرزند تیزهوش خود را به سبکی تربیت کنید که با احتیاجهای او مطابقت داشته باشد. در این راستا، نکات زیر می توانند یاری نماینده باشند:
1. مستمع خوبی باشید
به گفته های کودک بادقت گوش دهید. پذیرای دیدگاه ها، نظرات و حتی شکایت های کودک باشید و سعی کنید راه چاره ها را با یاری هم پیدا کنید. این کار باعث می گردد فرزندتان با اعتماد به نفس بیشتری به چالش ها واکنش نشان دهد.
سعی کنید فضای امنی برای کودک خود فراهم کنید تا در صورت بروز مشکل بتواند درباره آن صحبت کند. برای رسیدن به این هدف با مدرسه کودک ارتباط داشته باشید. بعلاوه می توانید به متخصص سلامت روان مراجعه کنید تا به فرزندتان در توسعه مهارت های اجتماعی و عاطفی یاری کند.
2. از سبک فرزندپروری مقتدرانه بهره ببرید
بر اساس تحقیقات، سبک فرزندپروری مقتدرانه برترین رویکرد برای تربیت بچه ها بااستعداد است. این سبک تربیتی انگیزه و استقلال را تقویت می نماید و مسائل بچه ها باهوش را کاهش می دهد. در مقابل، فرزندپروری مستبدانه می تواند تاثیر منفی بر بهزیستی و سلامت روانی بچه ها تیزهوش داشته باشد و از شکوفا شدن توانایی های بالقوه آن ها جلوگیری کند.
در سبک فرزندپروری مقتدرانه از فرزندتان انتظار موفقیت دارید، اما با او صمیمی هستید، او را هدایت می کنید و به افکار و احساساتش توجه دارید. در سبک فرزندپروی مستبدانه بسیار کنترل گر و سخت گیر هستید و از کودک می خواهید که بی چون و چرا از دستور شما اطلاعت کند.
3. به توسعه مهارت های اجتماعی کودک یاری کنید
طبیعی است که بچه ها بااستعداد حتی در سنین پایین در مقایسه با همسالان خود احساس متفاوتی داشته باشند. مهم است که این واقعیت را درک و به کودک برای ایجاد ارتباطات اجتماعی یاری کنید. شما به عنوان پدر و مادر باید مطمئن شوید که فرزندتان فرصت معاشرت با گروه های متنوعی از بچه ها را دارد. بچه ها باهوش می توانند به گونه ای تربیت شوند که به منحصربه فرد بودن خود افتخار نمایند، اما در عین حال خود را از دیگران جدا نبینند.
کلام پایانی
بچه ها بااستعداد برای روبه رو شدن با چالش هایی مانند اضطراب و کمال گرایی به یاری احتیاج دارند. برترین راه برای یاری به این بچه ها، تمرکز بر سبک فرزندپروری مقتدرانه است که به کودک قدرت تصمیم گیری می دهد و اعتماد به نفس او را بالا می برد. اگر فکر می کنید فرزندتان دچار مشکل شده است، از متخصص سلامت روان یاری بگیرید. متخصص سلامت روان می تواند مسائل بچه ها باهوش را حل نماید و مهارت های مقابله ای را به آن ها آموزش دهد.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.
منبع: verywellfamily
منبع: دیجیکالا مگ